De GGD-monitor liegt niet, het probleem is groot. Directeur-bestuurder Synthese Wim Gort vervolgt: “Dat merken onze gezinscoaches, buurtwerkers en opbouwwerkers ook. Zij zien die 12-jarige vwo-leerling die GHB nodig heeft om in slaap te komen, omdat hij overdag zulk sterk spul gebruikt. Ouders hebben vaak geen idee. En de school merkt wel wat, maar heeft er geen zicht op. Vaak reageren mensen in de omgeving van de jongen bagatelliserend: Dat gebeurt bij ons niet.”
“Een taboesfeer dus. En dat is begrijpelijk, maar niet realistisch. Het is belangrijk dat we opener en alerter worden over drugs- of alcoholgebruik bij jongeren. Zodat we dit probleem nuchter en eerlijk kunnen aanpakken. En met ‘we’ bedoel ik iedereen: de jongeren én de ouders, de verslavingszorg, centrum voor jeugd en gezin, de leerplichtambtenaar, school, verenigingen, politie, boa, enzovoort. Een veelheid aan spelers en dat maakt het complex.”
Innovatieve aanpak, een veelheid aan belanghebbenden
“We zijn gestart met een innovatieve aanpak: Programmatisch Creëren. Dan werk je met een diversiteit van partijen aan een niet vastomlijnd of dichtgetimmerd doel. Een uitdaging, want de uitkomst staat niet vast en tóch vraag je commitment. Bij voorkeur van een wethouder die de aanpak oprecht omarmt en over de vierjaarstermijn heen durft te kijken. En dat geluk hadden we. De gemeente is eigenaar; Synthese de regisseur. Van de Stuurgroep die eens per jaar bij elkaar komt en in de werkgroep die het programma inhoud geeft én uitvoert.”
“Waarom die rol ons past? Wij zien wat er in het dagelijkse leven gebeurt en kunnen van daaruit de bordjes van alle betrokken instanties naast elkaar leggen. Werken aan transparantie, over je eigen belang heen kijken, dat is de kunst. Want pas dán kun je echt gaan samenwerken. Wat daarbij erg helpt, is dat wij dat doen vanuit een neutrale, onafhankelijk rol. Wij laten het proces los zodra het kan.”
Werkgroep alcohol en drugs: Wat speelt er? Wat is er al? Wat staat ons te doen?
Sociaal cultureel werker Irma is voorzitter van de werkgroep: “Creatieve ideeën zijn er genoeg. Gaan we werken met een mystery guest in de sportkantine? Moeten we niet aansluiten bij grote evenementen zoals carnaval en kermis? Of organiseren we ‘estafette sessies’ bij ouders, zoals je dat kent van Tupperware party’s?”
Er is gestart met een interactieve theatervoorstelling. Acteurs in gesprek met ouders en die reacties waren zeer illustratief:
“Ja maar als ik mijn kind verbied om te drinken, dan hoort ie er straks niet meer bij…”
“Ik ben het er eigenlijk niet mee eens dat ze de grens naar 18 jaar hebben opgehoogd…”
“Ik dronk zelf ook met 14de m’n eerste biertje en ben toch prima terecht gekomen…”
“Poeh! Hier moet nog veel gebeuren, dat werd wel duidelijk. Bij alcohol gaat het dan vooral over bewustwording en acceptatie. Bij drugs is er nog veel sprake van onwetendheid. Een snuifbuisje wordt aangezien voor een pennendopje.
Hoe dan ook, het eerste doel was bereikt: na die theatervoorstelling kwam het gesprek in het dorp op gang.
En hoezo wiet op school? Hoe komen ze eraan dan? Toevallig zat er een andere moeder in de zaal die het wel wist: Dat gebeurt bij jou voor de deur op het pleintje, hoor! Hoe dan ook, het eerste doel was bereikt: na die theatervoorstelling kwam het gesprek in het dorp op gang.“
“Bij die lokale vereniging waar een incident had plaatsgevonden, hadden we aanleiding om door te pakken. Daar hebben we samen met de buurtcoach en verslavingszorg een aantal bijeenkomsten georganiseerd. Voor het bestuur én voor de leiding, die vaak ook jonger is dan 18 jaar. Wat vinden we ervan als er tijdens activiteiten alcohol of drugs wordt gebruikt? En in de vrije tijd? Is het wenselijk dat de kinderen die jij op zaterdagochtend begeleidt, jou op zondag slingerend over straat zien fietsen?’ Hoe zit het met voorbeeldgedrag? Dat waren best pittige discussies, maar ze kwamen er samen wel uit. Het is heel goed dat we het hierover hebben, aldus het bestuur.”
De werkgroep is nu een jaar actief en de trend lijkt dalend. “Ik ben wel benieuwd naar de tussentijdse GGD-meting. We moeten het tij keren dat alcohol en drugs voor kinderen normaal is. Het begin is gemaakt!”, besluit Irma.